بررسی نظرسنجی از خوانندگان استون: تروریسم در بلوچستان، دلایل و ریشهها
عنوان نظرسنجی:
نتایج:
پس از انجام اقدام تروریستی چابهار در سال جاری، نشریۀ استون با هدف بررسی مهمترین دلایل انجام تحرکات تروریستی در سطح استان اقدام به نظرسنجی از خوانندگان سایت نموده که نتایجی قابل تأمل را در پی داشته است.
این نظرسنجی با اخذ بیش از یکهزار رأی از خوانندگان سایت، بکار خود خاتمه داده و بنابر نظر 54% از کل رأی دهندگان، «حمایت بیگانگان از انجام اقدامات تروریستی» مهمترین عامل انجام اقدامات تروریستی در استان اظهار شده است. این انتخاب قاطع خوانندگان و همراهان استون که اختلاف زیادی با گزینههای دیگر دارد، در حالیست که طی سالیان اخیر دولتهای بیگانه و سازمانهای تروریستی با استفاده از تمام توان خود در صدد ایجاد مأمن گاههایی در مرزهای اغلب خاکی کشور برخاستهاند. در همین حال منطقه بلوچستان، به لحاظ بافت جمعیتی سنتی آن و گرایشات مذهبی و قومیتی که مستعد برانگیزش احساسات قومی و مذهبی نیز هست، یکی از مهمترین مناطق گزینش شده در سطح جغرافیای ایران، به منظور جذب عناصر ترور از طریق فریب و تطمیع (با روشهای خاص سلفی-جهادی) اشخاص ناآگاه است.
قابل ذکر است، دولت ایالات متحده پس از حادثه 11 سپتامبر 2001 تاکنون، به منظور دفاع از منافع آمریکا در منطقه، بیش از 18 میلیارد دلار به حکومت پاکستان کمک نظامی و تسلیحاتی نموده است که به گفته مقامات آمریکایی، اغلب این منابع مالی صرف ارسال جنگ افزارها، سلاح و مهمات و همچنین آموزشهای نظامی، عملیاتی و اطلاعاتی به نیروهای مستقر در مرزهای پاکستان و همچنین ایجاد پایگاههای جنگی و استقرار نیروهای آمریکایی در این پایگاهها شده است.
برطبق نگرانیهایی که از سوی نهادهای حقوقبشر بینالمللی مطرح شده است، نحوه هزینه این کمکهای کلان و چگونگی اجرای برنامههای تعیین شده در هالهای از ابهام قرار دارد. تحلیلگران اوضاع خاورمیانه، استفاده و هدفمندی چنین پروژ های کلان را که تاکنون در منطقه حساس خاورمیانه سابقه نداشته است، در جهت برهم زدن ثبات کشورهایی همچون ایران و پاکستان که به لحاظ قومی-مذهبی بسیار متکثر محسوب می شوند، کاملا محتمل و قریب به یقین میدانند، که با این تفاسیر نظر خوانندگان نشریه استون نیز واضح و صادق است.
«عدم رسیدگی دولت به منطقه بلوچستان» با اختصاص 25% آراء با وجود یک اختلاف فاحش نسبت به عامل اول، دومین رتبه را کسب نموده است. برحسب نتایج قابل اتکا، علیرغم اقدامات توسعهای و برنامهریزیهای مختلفی که از جانب دولت صورت پذیرفته، متاسفانه عقب ماندگیهای که گاها ریشه تاریخی نیز داشته است، سالیان متمادی گریبانگیر منطقه بلوچستان بوده است. بنا مطالعات میدانی که نگارنده داشتهام و همچنین آنچه برآورد تحلیلگران و صاحبنظران منصف و دلسوز در بلوچستان است، مهمترین دلایل عقب ماندگی و موانع توسعه در این منطقه، حوادث، اتفاقات، جریانات و بعضاً تصمیمگیریهایی است که درون همین استان تاکنون رخ داده و در حال وقوع است. که برخی سوءتدبیرها، نگرش سطحی مقامات محلی استان از آن جمله است.
از سویی دیگر متاسفانه برخلاف آنچه از سوی کتاب الهی و پیامبر گرامیمان، دین اسلام مایۀ رحمت و آسایش برای جهانیان و تمامی بشریت معرفی شده است، اجتهاد نادرست برخی علمای اهلسنت در بلوچستان در خصوص تشویق و به عبارت صحیحتر "تهدید شرعی" مردم به امتناع از استفاده تسهیلات و مشوقهای دولتی، به سمی مهلک میماند که رگهای اقتصاد بلوچستان را خشکانیده و با نهایت تحجر و واپسگرایی، مانع از تزریق اقتصادی پویا، سالم و قابل رشد از طریق تصویب بودجه و منابع مالی جدید شده است.
علیرغم آن شاید مهمترین و چالش برانگیزترین مانع در رشد اقتصادی و صنعتیسازی استان سیستان و بلوچستان را فقدان امنیت و ثبات لازم برشمرد که قطعا و مسلما به عدم سرمایهگذاری و نگاه بدبینانه به این منطقه منجر میشود. که در این صورت مانع از نیل دولت به اهداف از پیش تعیین شده اقتصادی در سطح استان خواهد شد و در نگاه عمومی نیز ممکن است دستاوردهای وعده داده شده مورد سوال و ابهام قرار گیرد.
«تلاش گروهکها برای مطرح ساختن خود» با اخذ 13% از آراء جایگاه سوم را به خود اختصاص داده است. با توجه به شناخت مردمان منطقه از این گروهکها لزومی به توضیح و تشریح این مورد نیست. چنانچه که برهمگان آشکار است: اینان در تلاشند با نسبت دادن کلیه اقدامات ضدامنیتی منطقه به خود به نوعی در معادلات سیاسی و امنیتی سهیم شده و جایگاهی برای خود دست و پا کنند و در این راه از هیچ تلاشی فروگذار نخواهند کرد. همکاری و جلب حمایت مالی و نظامی بیگانگان، تحت فشار قراردادن مردم بیگناه منطقه و قتل و غارت، تنها نمونههایی از اقدامات این گروهکهاست.
«وجود اختلافات مذهبی میان شیعه و سنی» تنها با اختصاص 7% از آراء، رتبه آخر را در این نظرسنجی به خود اختصاص داده است. چنانچه از قبل نیز پیشبینی میشد این عامل حرف چندانی برای گفتن نداشته و همه به خوبی این موضوع را لمس نمودهاند که برادران مسلمان در منطقه اعم از شیعه و سنی سالیان متمادی بدون توجه به تفاوتهای مذهبی به صورت مسالمتآمیز در کنار یکدیگر گذران عمر نمودهاند.
با وجود همزیستی مذهبی کم نظیر در بلوچستان و اختلاط ژنتیکی شیعه و سنی در این منطقه که سابقۀ آن در دورنمای تاریخ گم است و بافت جمعیتی درهم آمیخته که دائما بر همگونی آن افزوده و تشخیص شیعه از سنی ناممکنتر میشود، میتوان گزینۀ آخر را تنها یک خطای معمول محاسباتی درنظر گرفت، ولیکن تفاوت مذهبی در سیستان و بلوچستان، شاید از معدود مناطق ایران و جهان باشد که کمترین معنا و مفهوم را دارد.
نقد و نظرات خود را همچنان برای ما ارسال فرمایید