چشم اسفندیار عدم شفافیت مالی

جواد طالعی
یک هفته پیش از سفر به پراگ، در یک میهمانی کوچک به دوستم فریدون احمدی اصرار ورزیده ام از سایر برگزارکنندگان کنفرانس هم بخواهد که به صورت شفاف به مردم بگویند هزینه های دو کنفرانس قبلی و کنفرانس فعلی از کجا تامین می شود. در این اصرار، کریم شامبیاتی بازرگان موفق ایرانی در کلن هم با من سهیم است. فریدون توضیح داده است:"گروهی از ایرانیان صاحب نام و سرمایه پرداخت هزینه های این کنفرانس ها را تا حد معینی پذیرفته اند، اما اصرار دارند که نامشان جائی برده نشود."

من و کریم اصرار ورزیده ایم که اگر همین نکته آشکارا گفته شود، می تواند از ابهام ها و تردیدها بکاهد. و من افزوده ام:"اگر واقعا سرمایه داران هم میهن ما چنین همتی کرده باشند، یکی از همان اتفاق های خوبی افتاده است که سال ها پیش باید می افتاد. یک سرمایه دار ایرانی حتی اگر با هدف حضور در بازار کسب و کار ایران آزاد وارد میدان مبارزه شود، ستودنی است. دست کم ما دست به سفره بیگانه ای نبرده ایم که در پشت صحنه تدارک میهمانی خون می بیند."

در نشست های دو روزه کنفرانس پراگ، برگزار کنندگان برخلاف قولی که فریدون احمدی داده است، این نکته را به آگاهی جمع نمی رسانند. در پایان روز اول، هنگام تشکیل کارگروه ها، کریم شام بیاتی به عنوان مسئول "کارگروه تامین منابع مالی" معرفی می شود. صبح روز دوم، هنگامی که قرار است تصمیمات کارگروه ها اعلام شود، از کریم می پرسم: "بالاخره تصمیمی برای روشن ساختن منابع تامین مالی این کنفرانس ها گرفته شد؟" او می گوید:"ما فقط روی این بحث کردیم که چگونه می توان کاری برای تامین هزینه های آینده کرد. اما فکر می کنم حالا اعلام کنند."

اما نشست پایان می یابد و باز هم چیزی در این مورد گفته نمی شود. این مهم ترین چشم اسفندیار کنفرانس پراگ است.

برگزارکنندگان این کنفرانس، هنوز نتوانسته اند تعریف دقیق و مدونی از مبانی نظری خود درباره انتخابات آزاد بدهند. تبیین مبانی نظری، طبیعی است که مستلزم بحث و گفت و گو است و زمان می برد، اما توضیح دادن درباره منابع مالی، برای ایجاد شفافیت و اعتماد سازی اجتناب ناپذیر است و من تعجب می کنم که اگر توضیحاتی که در برخوردهای دو به دو یا چند به چند داده می شود دقیق است، چرا از بیان آشکار آن در جمع خودداری می شود؟

شعار محوری کنفرانس پراگ "گذار مسالمت آمیز به دموکراسی از طریق انتخابات آزاد" است. راهی پر سنگلاخ که جز از طریق همکاری و همدلی طیف بسیار گسترده ای از مخالفان و منتقدان وضعیت موجود ایران، در تصور نمی گنجد. برای ایجاد این همکاری و همدلی اعتمادسازی و شفافیت نخستین اصل است. من چگونه می توانم در نشست بعدی کنفرانس شرکت کنم، اگر تا آن زمان باز هم ندانم دست به سفره چه کسانی می برم؟