خبرگزاری فارس: کشاورزی به عنوان اصلیترین شغل مردم استان سیستانوبلوچستان، در جنوب و شمال دارای قابلیتها و توانمندیهای بیشماری به لحاظ تنوع گونه و زمان کشت است.
به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان، کشاورزی به عنوان اصلیترین شغل مردم استان سیستانوبلوچستان در جنوب و شمال دارای قابلیتها و توانمندیهای بیشماری به لحاظ تنوع گونه، زمان کشت و میزان برداشت محصولات است، تولیدات خارج از فصل در بخش کشاورزی به عنوان امتیازی ایدهآل در معرفی، شناسایی و تقویت ظرفیتها به شمار رفته و میتواند سهم به سزایی در تقویت اقتصادی منطقه داشته باشد.
شهرستان چابهار به سبب برخورداری از آب و هوایی گرم و مرطوب در فصل زمستان همواره در تولید محصولات کشاورزی خارج از فصل، صرف نظر از محدودیتهای آبی پیشگام بوده و همیشه در فصل زمستان پذیرای تجار و بازرگانان سراسر کشور است.
یکی از محصولات کشاورزی که بازار هدف آن در قالب صنایع تبدیلی دارای جایگاه ویژهای بوده و به عنوان یکی از کالاهای ضروری سبد خانوار مورد استفاده قرار میگیرد، گوجه فرنگی و رب آن است.
گوجه فرنگی در طول فصل سال در یک بازه زمانی خاص قبل از آغاز فصل سرما تولید شده و با فرارسیدن آن تولید در اکثر نقاط کشور متوقف میشود و به دلیل اینکه یکی از کالاهای ضروری سبد خانوار بوده و در تابستان در سردخانهها برای ارائه در فصل زمستان انبار شده و پس از چند ماه به بازار ارائه میشود ولی با توجه به کاهش کیفیت آن به مرور زمان و نبود تازگی در محصول، به صورت فرمایشی از آن استفاده میشود، این در حالی است که این محصول در همه فصول در استان سیستانوبلوچستان تولید و به بازارهای داخلی و خارجی عرضه میشود.
بخشدار زرآباد درباره سطح زیر کشت گوجه در این منطقه اظهار داشت: سطح زیر کشت محصول گوجه فرنگی در بخش زرآباد، 140 هکتار بوده که به طور متوسط در هر هکتار مقدار 30 تن برداشت میشود.
مجتبی شجاعی با بیان اینکه این محصول علاوه بر مصرف داخلی به سایر کشورها هم صادر میشود، بیان داشت: این گوجه خارج از فصل مرغوب، ترش مزه و عمدتاً در بخش زرآباد و شهرهای همجوار کشت میشود.
وی اضافه کرد: حدود 8 هزار هکتار از اراضی منطقه زیر کشت رفته که حدود 7 هزار آن کشت آبی و حدود هزار هکتار هم به کشت دیم اختصاص دارد.
بخشدار زرآباد اضافه کرد: حدود 700 حلقه چاه با منابع آب شیرین در اختیار کشاورزان منطقه است.
شجاعی بیان کرد: عمده روستاهای زیر کشت گوجه فرنگی در دهستان زرآباد شرقی و به ویژه روستاهای اسماعیلچات، همتآباد و شاهیچات است.
وی با بیان شاخصههای اهمیت و رونق کشاورزی، به علت رونق کشاورزی در منطقه اشاره کرد و گفت: اقلیم مناسب، خاک مرغوب، آب مناسب و به موقع همچنین مراقبتهای کشاورزان و مسئولان مدیریت جهادکشاورزی موجب شده که کشاورزی در این بخش موفق و از رونق بالایی برخوردار باشد.
بخشدار زرآباد درباره میزان ایجاد اشتغال در مورد کشت گوجه فرنگی در منطقه افزود: متوسط ایجاد اشتغالزایی گوجه فرنگی در هر هکتار دو نفر به طور مستقیم و حدود 300 نفر به طور غیرمستقیم است.
شجاعی تصریح کرد: قیمت خرید هر کیلو گوجه فرنگی از کشاورز در سال گذشته به طور متوسط 800 تومان بوده که کشاورزان زیادی در سالجاری هم به کشت این محصول مشغول هستند.
کاهش 30 درصدی کشت گوجه فرنگی در چابهار
مدیر جهادکشاورزی چابهار با بیان اینکه در این شهرستان اکثر محصولات، خارج از فصل کشت میشود، اظهار داشت: کشت گوجه فرنگی در چابهار از ابتدای پاییز آغاز و تا اواسط آبان ادامه داشته و زمان برداشت آن از بهمن ماه شروع شده و تا پایان اسفند ادامه خواهد داشت.
دادرحمن بامری ضمن اشاره به ظرفیت این محصول در فصل سرما و منفعت ریالی برای کشاورزان، گفت: در فصل سرما معمولاً بازار خالی از این محصول بوده چون شهرها و مناطق سردسیر ناتوان از کشت گوجه هستند ولی در مناطق گرم و مرطوبی مانند چابهار محصول با کیفیت بالایی تولید و با ارزشی مناسب و مقرون به صرفه برای کشاورز، به بازار عرضه میشود.
وی سطح زیر کشت گوجه فرنگی خارج از فصل را در سطح شهرستان چابهار و طی سالجاری حدود هزار و 250 هکتار عنوان و افزود: امسال سطح زیر کشت گوجه فرنگی خارج از فصل در شهرستان چابهار حدود هزار و 250 هکتار بوده که علیرغم استقبال مردم برای کشت به سبب محدودیتهای آبی و خشک شدن سد پیشین سطح زیر کشت این محصول حدود 30 درصد کاهش یافته است.
عضو شورای اداری شهرستان چابهار در مورد متوسط میزان برداشت گوجه فرنگی در هر هکتار بیان کرد: میزان برداشت در چند فاز باید انجام شود که اپتیمم برداشت شهرستان 20 تا 30 تن و ماکسیمم برداشت در مزارعی که تمامی شرایط و پیشبینیهای لازم را انجام داده باشند حدود 58 تن است البته فضای نمایشی ما تحقیقاتی نبوده و قطعات ما هکتاری و واقعی است.
بامری ادامه داد: متوسط برداشت گوجه فرنگی در هر هکتار 20 تن بوده و ظرفیت افزایش این مقدار نیز با توجه به در دسترس بودن منابع آبی وجود دارد.
محصول گوجه فرنگی علاوه بر مصرف داخلی به کشورهای دیگر هم صادر میشود
یکی از کارشناسان زراعت مدیریت جهادکشاورزی چابهار با بیان اینکه چابهار گلخانهای طبیعی است، گفت: یکی از مزیتهای گوجه خارج از فصل، تولید آن در شرایطی است که 90 درصد کشور زیر برف و در سرما به سر برده و اینجا در نیمه بهمن به بازار وارد شده که عمدتاً عوامل سم و مبارزه با آفات در این فصل مصرف نشده و به لحاظ تغذیه و سلامت در جایگاه بالایی قرار دارد.
حمیدرضا میرزایی با اشاره به اینکه دمای لازم برای رشد و تولید گوجه 25 تا 30 درجه سانتیگراد است، افزود: گوجه فرنگی به دو روش خزانه و نشایی کشت میشود به طور معمول کشت خزانه در شهریور ماه با انتخاب نشاها آغاز و پس از آن به مزارع منتقل میشوند در مورد کشت نشایی، بوته کوچک گوجه در محیط بستهای که بیماری و عوامل ویروسی وجود نداشته، نگهداری و بعد از دو ماه به زمین اصلی منتقل میشود.
وی در مورد مزیت کشت نشایی بیان داشت: مزیت کشت نشایی در عرضه زودتر از یک ماه به نسبت کشت خزانه است، مراحل داشت و برداشت کوتاهتر شده و وقتی به زمین اصلی میرسد دو ماه از مرحله داشت را طی کرده است، این عوامل میل کشاورزان را برای انتخاب این نوع کشت بیشتر کرده که به این دلیل در سال گذشته حدود 6 میلیون نشا تولید کردیم و امسال هم برنامه ما با در نظر گرفتن محدودیتهای آبی، همانگونه خواهد بود.
این کارشناس در مورد ظرفیت صادرات گوجه خارج از فصل چابهار تصریح کرد: گوجه در صنایع تبدیلی بسیاری مانند رب، انواع سس و ... مورد استفاده قرار میگیرد، علاوه بر مصرف گوجه در داخل استان، تجار داخل و خارج از کشور مثل ترکیه و عراق به منطقه آمده و بخشی از تولید کشاورزان را میخرند، حضور تجار خارجی تأثیری مثبت بر سبد ارزی کشاورز داشته چون بهای محصولات با ارز خارجی پرداخت میشود.
میرزایی به تنوع گونههای گوجه فرنگی قابل کشت در چابهار اشاره کرد و در مورد «مینوز گوجه» گفت: متأسفانه در یکی دو سال اخیر مینوز گوجه فرنگی برخی از مناطق کشور را تحت تأثیر قرار داده که خوشبختانه این موضوع در چابهار مشاهده نشده البته در شش ماه از آذربایجان به منطقه ما آمد ولی با تلههایی که همکاران حفظ نباتات در مزارع کار گذاشتهاند، در صورت مشاهده اقدام جدی صورت خواهد گرفت البته مینوز به صورت موردی در تلهها گرفتار و دیده شده است.
وی در مورد اثرات مخرب «مینوز گوجه» بیان داشت: مینوز گوجه تمام قسمتهای بوته را تحت تأثیر قرار داده و پس از مدت کوتاهی بوته را کاملاً خشک میکند.
کارشناس زراعت جهادکشاورزی چابهار در مورد کشورهای هدف صادرات گوجه فرنگی و میزان آن نیز گفت: معمولاً در فصل زمستان و زمان برداشت گوجه فرنگی، تاجران کشورهای ترکیه، عراق و کشورهای خلیج فارس به چابهار آمده و این محصول را خریداری میکنند بحث صادرات به شکل استاندارد ترسیم نشده و در سطح پایینی است، در سالهایی که سطح کشت وسیع باشد مقدار 500 تا هزار تن به کشورهای خارجی صادر میشود لازم به ذکر است که این رقم ادامهدار نبوده و اگر شرایط آبی مناسب باشد میتوانیم این مقوله مهم را ساماندهی و به رشد برسانیم.
گزارش از: محمد فرتوت عنایت