نوهان: نام بلوچ و بلوچستان برای اذهان عمومی در بیرون همراه با قاچاق مواد مخدر ،ترور،حملات انتحاری،گروگانگیری،تعصبات مذهبی و در داخل با فقر،قانون گریزی،نگاه طایفه ای،تبعیض قومی،بیکاری،بی سوادی،عدم شناخت حقوق فردی و اجتماعی و ناتوان در مطالبه آنها همراه است!!!
شاید وجود این ذهنیت تاییدی بر درستی آن نباشد، اما چندان هم دور از واقعیت نیست. در طول حیات اجتماعی و تاریخی جامعه بلوچستان افراد،گروه ها و جریانات مختلف،موقعیت مناسبی برای مطالبه حقوق و تغییر ذهنیت های منفی پیرامون قوم بلوچ داشتند،اما در این مجال قصد دارم به بررسی چگونگی مطالبه حقوق قوم بلوچ از تریبون مذهبیون بپردازم.
مذهبیون بلوچ در دهه های اخیر بزرگ ترین تریبون را در جامعه بلوچ دراختیار داشتند و حتی در مقایسه با سایر اقلیت های قومی می توان گفت از نفوذ و قدرت بیشتری در بین عوام و اجتماع خود برخوردارند. اما تا چه حد این تریبون و نفوذ در جهت ارتقاء و توسعه منطقه قرار گرفته و تا چه میزان نیاز ها و مطالبات قشر صاحب نفوذ را برآورده کرده است؟!
درنگاهی کلی تریبون مذهبی بلوچ که قدرت خود را از ارزش ها و اعتقادات مردم وام گرفته است، بیشترین دغدغه خود را در بیان فقه و تکالیف مذهبی می داند و تمایلی برای جهت دهی اجتماعی و توسعه محور به آن نداشته است، مگر در جهت ارتقاء و گسترش حیطه عمل و تفکر خویش! منشاء این رویه را می توان نگاه تکلیفی سران مذهبی به جامعه جستجو کرد و فقدان نگاهی حقوقی؛ تا زمانی که مردم مؤمن باشند و به تکالیف مذهبی خود عمل نمایند دغدغه ای دیگر در جامعه وجود نخواهد داشت!!!
ادامه رویه سنتی مذهبیون نسبت به جایگاه اجتماعی قوم بلوچ و عدم رویکری متناسب با شرایط اجتماعی نوین و حقوق مدنی،نمی تواند در جهت بهبود وضعیت جامعه و توسعه این قوم کارساز باشد. باید بپذیریم که اکثریت مردم بلوچ با پیروی از طبقه مذهبی از مزایا و حقوقی هم محروم ماندند که می توانست امتیازی برای تحول و توسعه منطقه باشد،امری که در بین سایر اقلیت ها ی هم کیش بلوچ روندی نسبتا متفاوت را بهمراه داشته است. بنابراین نمی توان نسبت به این تریبون صاحب نفوذ بی توجه بود و مطالبه حقوق مردم را از آن انتظار نداشت!
جامعه بلوچ همواره با چالش هایی روبرو بوده که عدم توجه صاحبان قدرت و رسانه و جناح مذهبی ذینفوذ نسبت به آنها، قوم بلوچ را در طی طریق سربالایی پرپیچ و خم توسعه همه جانبه ناتوان و مستهلک ساخته است. کوچکترین غفلت مردم نسبت به تکلیف در تریبون های مذهبی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد در صورتی که غفلت سران و متولیان مذهبی در مورد حقوق مردم بلوچ جایی برای نقد و پرسش نخواهد داشت! این تریبون یک طرفه نخواهد توانست حقوق اجتماعی قوم بلوچ را مطالبه نماید و مسیر را برای تغییر نگرش های بیرونی و درونی هموار و قوم بلوچ را به سمت توسعه سوق دهد.