سرزمینم بلوچستان
اخبار بلوچستان,فرهنگ بلوچستان,تاریخ بلوچستان و جهانسرزمینم بلوچستان
اخبار بلوچستان,فرهنگ بلوچستان,تاریخ بلوچستان و جهانپای موزکاران ایرانی روی پوست موز خارجی
منطقه زرآباد در شهرستان کنارک استان سیستان و بلوچستان از جمله مناطقی است که سالانه 130 هزارتن موز را روانه بازار داخلی می‌کند، اما به دلیل وجود دلال‌ها و واسطه‌گران سودجو، نبود سردخانه مناسب، جاده‌های ناهموار و مشکلات حمل و نقل از نظر مالی متضرر می‌شوند.
این در حالی است که به گفته کارشناسان این منطقه، به دلیل شرایط بسیار مناسب آب و هوایی و مستعد بودن خاک، قابلیت افزایش تولید و رسیدن به خودکفایی را نیز دارد.
یکی از موزکاران زرآباد در این باره به «جام‌جم» می‌گوید: بزرگ‌ترین مشکل ما در بخش فروش است.
امان‌الله حسن‌زهی می‌افزاید: امسال به خاطر سرما، برداشت موز کم شد و قیمت آن به 550 تا 560 تومان هم رسید، اما تا یکی دو ماه دیگر موز به کیلویی 120 تا 130 تومان می‌رسد و این قیمت یعنی ضرر کشاورزان است.
وی می‌گوید: نبود سردخانه موجب می‌شود کشاورزان از ترس خراب شدن، محصول خود را به دلالانی از استان‌های دیگر و با نازل‌ترین قیمت بفروشند.
حسن‌زهی کافی نبودن سوخت برای موتورهای آبکشی را از مشکلات دیگر عنوان و تصریح می‌کند: کشاورزان آب مورد نیاز برای زمین‌هایشان را از طریق موتورهایی که با سوخت گازوئیل کار می‌کند، از چاه‌ها می‌کشند، اما سهمیه سوختی که به آنها تعلق می‌گیرد آنقدر کم است که با کشت موز جور در نمی‌آید بنابراین باید سوخت مورد نیاز را به طور آزاد تهیه کنند، اما همان هم براحتی امکان‌پذیر نیست، چون به بهانه جلوگیری از سوخت قاچاق، جلوی سوخت آزاد را هم می‌گیرند.
مشکل جدی سوخت
این کشاورز با بیان این که کشاورزان باید با200 تا 400 لیتر سوخت، 10 هکتار زمین را آبیاری کنند، می‌افزاید: این در حالی است که طبق برآوردهای جهاد کشاورزی، برای آبیاری هر هکتار زمین، حداقل 200 لیتر سوخت لازم است، یعنی برای 10 هکتار زمین دو هزار لیتر سوخت مورد نیاز است.
حسن‌زهی از تمدید کارت سوخت به صورت اینترنتی هم گلایه می‌کند و می‌گوید: هر سه ماه یک بار باید کارت سوختمان را به صورت اینترنتی تمدید کنیم و اگر کشاورزی دسترسی به اینترنت نداشته باشد، همان سوخت ناچیز هم قطع می‌شود.
وی می‌افزاید: جایی که هنوز امکانات رفاهی کمی برای زندگی وجود دارد، کشاورزان اینترنت از کجا داشته باشند؟ از طرف دیگر خواسته‌اند تا شعاع 600 متری از خطوط فشار برق، چاه‌ها برقی شود؛ این کار هزینه می‌خواهد و کشاورزان هزینه این کار را ندارند.
حسن‌زهی می‌گوید: تسهیلاتی نظیر وام هم که وعده آن را داده‌اند، دردسر خودش را دارد.دو نفر تا ضامن کارمند می‌خواهد! آخر ضامن کارمند در این منطقه دور افتاده از کجا پیدا می‌شود؟
نبود آموزش
حسن مرادی، یکی دیگر از موزکاران زرآبادی است که نبود آموزش و اطلاع‌رسانی کافی به کشاورزان را یکی از مشکلات موزکاران می‌داند و می‌گوید: نبود کلاس‌های آموزشی و توجیهی برای آشنایی با راه‌های جدید کشت و تولید و افزایش بهره‌وری، یکی دیگر از مشکلات کشاورزان است. ما به همان روش سنتی، موز تولید می‌کنیم و به همین خاطر بازدهی کم است، در حالی که اگر آموزش ببینیم، تولید دو برابر خواهد شد.
وی درباره خرابی جاده‌های بین راهی نیز می‌افزاید: جاده‌ها آنقدر خراب و نامناسب است که هنگام جابه‌جایی و حمل موز به استان‌های دیگر، بر اثر تکان شدید ماشین، میوه ضربه می‌بیند و همین ضربه‌ها باعث خراب شدن و در نتیجه کاهش شدید قیمت آن می‌شود.
کشاورزان نیاز به حمایت دارند
یک کارشناس امور باغبانی در شهرستان کنارک نیز با بیان این که سالانه حدود 130 هزار تن موز در این استان تولید و 90 درصد آن به استان‌های دیگر صادر می‌شود، به «جام‌جم» می‌گوید: شرایط آب و هوایی مناسب، حجم فراوان آب زیرزمینی و کیفیت خوب آن و خاک بسیار مرغوب برای کشاورزی و تولید میوه‌های گرمسیری از جمله دلایل کشت و تولید خوب موز در این منطقه است. چنانچه از کشاورزی این منطقه حمایت شود، تولید و بهره‌وری بسیار بالایی خواهد داشت.
علی سعیدی می‌افزاید: موزی که در این منطقه تولید می‌شود، کیفیت و طعم بسیار خوبی دارد، به طوری که از موزهای وارداتی، بهتر و مطبوع‌تر است. موزهای وارداتی فقط شکل ظاهری خوبی دارد، در حالی که موز ما از کیفیت بسیار بهتری برخوردار است، هرچند رنگ و رو و ظاهر مناسبی ندارد.
به گفته وی، زرآباد با 18 هزار نفر جمعیت، 8 هزار هکتار زمین زیرکشت دارد و همچنین صدها هکتار زمین مستعد برای کشت که کشتی در آنها صورت نگرفته و به حال خود رها شده است.
وی می‌افزاید: ما در بخش مطالعاتی و تحقیقاتی و فرآوری و صنایع تبدیلی در منطقه مشکل داریم، در حالی که اگر روی رنگ و شکل ظاهری میوه این منطقه کار شود، به طوری که بازارپسند شود، هم فروشش بهتر می‌شود و هم قیمتش افزایش یافته و جلوی ضرر کشاورز گرفته می‌شود، بویژه در تابستان که قیمت آن به 100 تا 200 تومان کاهش می‌یابد یا حتی اصلا فروش نمی‌رود و سر مزارع می‌ماند و خراب می‌شود.
این کارشناس با بیان این‌که در صورت رسیدگی و حمایت از موزکاران و برطرف کردن مشکلات آنها و افزایش بهره‌وری، موز داخلی کفاف مصرف و نیاز کشور را می‌دهد و دیگر نیازی به واردات نیست، می‌گوید: اینجا منطقه بسیار بکری، هم برای کشاورزی و هم برای کارهای تحقیقاتی است. از طرفی استعداد بالایی برای کشت میوه‌های گرمسیری دارد.
بنابراین ادغام کار کشاورزی و کار تحقیقاتی یکی از نیازهای منطقه است که باید در خود منطقه انجام گیرد، چراکه کار تحقیقاتی اگر در کنار کشاورزی باشد، بازدهی خوبی خواهد داشت.
آمادگی برای خودکفایی
مدیر جهاد کشاورزی کنارک نیز با برشمردن برخی از مشکلات منطقه در زمینه تولید و فروش موز می‌گوید: نبود خطوط انتقال برق متوسط و نامناسب بودن جاده‌های بین‌راهی از مهم‌ترین مشکلات موزکاران این شهرستان است.
حسن شعلی‌بر می‌افزاید: خطوط اصلی برق در جاده‌های بین مزارع کشیده نشده و همین باعث می‌شود موزکاران در حالی که می‌توانند موتورهای آب خود را برقی کرده و آب را راحت‌تر از چاه کشیده و به مزارع خود ببرند، با موتورهای دیزلی کار کنند که دردسرهای مختلفی دارد و تولید را پایین می‌آورد.
وی با بیان این که جاده‌های این منطقه، ماسه‌ای و بسیار نامناسب است، می‌گوید: ماشین در این جاده‌ها توان حرکت ندارد، بویژه اگر باران بیاید امکان هیچ‌گونه ترددی نیست و از آنجا که موز اگر ضربه ببیند، زود سیاه شده و قیمت آن پایین می‌آید، این جاده‌ها باعث خراب شدن و کاهش نرخ موز و ضرر موزکاران می‌شود.
شعلی‌بر با اشاره به ضرورت فراهم کردن زیرساخت‌ها در منطقه برای افزایش تولید موز می‌افزاید: آب‌های سطحی زیادی از این منطقه عبور می‌کند و از آنجا که ما 15 تا 20 کیلومتر بیشتر با دریا فاصله نداریم، این آب‌ها بدون استفاده به دریا می‌ریزد و هدر می‌رود، در حالی که می‌شود با ساخت سد از این آب‌ها برای کشاورزی و بویژه تولید موز که آب فراوانی می‌خواهد، استفاده کرد.
وی تاکید می‌کند: موز ضایعات زیادی دارد، چه در بخش میوه و چه بوته آن، که می‌توان از آنها استفاده و محصولات جانبی زیادی تهیه کرد، اما به علت نبود صنایع تبدیلی از مواهب آن محروم هستیم، در حالی که با احداث یک کارخانه فرآوری می‌توان علاوه بر استفاده از این ضایعات، در منطقه اشتغال‌زایی زیادی کرد.
فاطمه مرادزاده - گروه ایران
