سیزده بدر بدرقه نوروز به همراه طبیعت

 

سیزده بدر بدرقه نوروز به همراه طبیعت

زاهدان - اگر با چهارشنبه سوری به پیشواز نوروز می رویم و ناخوشی ها را با آتش از بین می بریم پس از 12 روز بهاری، سیزه بدر را حسن ختام جشن نوروزی قرار می دهیم تا با رفتن به دل طبیعت و آرزو کردن سال خوش و خرم نوروز را تا سال بعد بدرقه کنیم.

به گزارش ایرنا، چهارشنبه سوری، خانه تکانی، پهن کردن سفره هفت سین، دید و بازدید، و در نهایت سیزده بدر همه جشن ها و آیین های نوروزی است که از زمان های قدیم تاکنون در فرهنگ ایرانیان باقی مانده و هر چند برخی از آنان تحریف شده اما همچنان مردم ایران محترمشان می شمرند و به بهترین نحو برپا می دارند.

در افسانه ها آمده است که در سیزده تیرماه آرش کمانگیر با پرتاب تیر از قله کوه قاف مرز بین ایران و توران را مشخص کرد و برای همیشه بین این دو قوم صلح و آشتی برپا ساخت، از آن زمان به بعد ایرانیان به پاس گرامیداشت یاد آرش جشن تیرگان را در تیرماه برپا می کردند و سیزدهم هر ماه را تیر می نامیدند.

پیشینیان در سیزدهم نوروز با رفتن به دل طبیعت، با نیایش به درگاه ایزدی، تیر ایزد یا بانوی بارندگی را فرا می خواندند و از وی سال پرباران و پرخیر و برکت را طلب می کردند، از این رو از سالها قبل تاکنون جشن سیزده فروردین ماه بسیار مبارک بوده است.

آنان از بامداد روز سیزده فروردین سفره نوروزی را بر می چیدند و سبزه ها را با خود بر می داشتند و به دشت، بیابان و کشتزارها می بردند و به آب روان می سپردند تا به بانوی بارندگی پیشکش کنند و سال پربارانی را آرزو نمایند.

انجام بازی های مختلف و پختن غذاهایی نظیر آش، باقالی پلو، کوکو و کوفته و گره زدن علف برای باز شدن بخت دختران از دیگر آداب جشن سیزده بدر است که هنوز جای خود را در فرهنگ ایرانیان حفظ کرده است.

مردم سیستان و بلوچستان نیز در روز 13 فروردین ماه، سیزده بدر را به نیکی پاس می دارند و از بامداد تا غروب آفتاب در کنار طبیعت می گذرانند و با نیایش به درگاه ایزد متعال سال خوش و خرمی را آرزو می کنند.

آیین های سیزده بدر در سیستان و بلوچستان مانند دیگر نمادهای سنتی و محلی پرشمار، زیبا و دوست داشتنی است، بازی های گروهی، ترانه ها و رقص های محلی (چوب بازی و رقص شمشیر) ، گردآوری گیاهان صحرایی، خوراک پزی های عمومی، لطیفه گویی ، آب پاشی و آب بازی بخشی از این آیین هاست که ریشه در باورهای قوم سیستانی و بلوچ دارد.

هر چند در اذهان عمومی، سیستان و بلوچستان منطقه ای کویری و خشک محسوب می شود اما اقلیم چهار فصل این استان زیبایی طبیعت این منطقه را دوچندان کرده و آن را نسبت به سایر نقاط کشور متمایز ساخته است.

سیستان و بلوچستان آرمیده از هامون تا پهنه آبهای نیلگون عمان جلوه گاه تمام نمای طبیعتی متمایز است به گونه ای که از شمال تا جنوب کویر، آتشفشان، دریاچه، رودخانه، جنگل، دریا، اقیانوس، پرنده، خزنده، ماهی و آفتاب و برف را در هم آمیخته دارد.

مردم سیستان و بلوچستان پس از برپایی آیین‌های دید و بازدید در ایام تعطیلات نوروزی، سیزده بدر را روز انس با طبیعت می‌ دانند و همراه اقوام و آشنایان در قالب چندین خانواده به مناطق دیدنی و سرسبز استان می‌روند.

احترام گذاشتن به طبیعت از رسوم دیرینه مردم سیستان و بلوچستان بوده است به طوری که ازدحام جمعیت هیچ تاثیری بر طبیعت زیبای زمین های اطراف شهرها و روستاها نمی گذاشته است.

از این رو برماست که با حفظ پاکیزگی طبیعت نگذاریم برپایی آیین سیزده بدر ما را از ریشه ها و باروهای عمیق مان دور کند.

در گذشته پیشینیان ما آیین روز سیزده بدر را برای طلب باران فراوان در سال پیش رو، گرامیداشت و پاکیزگی طبیعت و مظاهر آن برپامی داشتند و اکنون ضروری است اجازه ندهیم رسوم دیرین و ملی ما رنگ و بوی دیگری به خود بگیرد و اجرای این سنت ها منجر به تخریب طبیعت و سرسبزی محل زیستمان شود.