گوشه ای از خاطرات انقلابیون سیستان و بلوچستان در بهمن 57

گوشه ای از خاطرات انقلابیون سیستان و بلوچستان در بهمن 57

زاهدان- 32 سال پیش با خروش ملت ایران پایه های خیمه استکبار بویژه رژیم شاهنشاهی پهلوی به عنوان عمود اصلی آن، یکی پس از دیگری سرنگون شد و انقلاب شکوهمند اسلامی به رهبری پیر فرزانه حضرت امام خمینی (ره) به پیروزی رسید .

حرکت مردم ایران که با الگو پذیری از قیام سرور و سالار شهیدان حضرت حسین بن علی (ع) آغاز شده بود جان تازه ای در کالبد زیبای اسلام دمید که در این میان سهم مردم سیستان و بلوچستان نیز از این پیروزی در بهمن 1357 در تاریخ انقلاب اسلامی قابل توجه است.

مردم این استان اعم از شیعه و سنی با وجود فاصله زیاد تا مرکز کشور همگام با سایر هموطنان علیه رژیم حاکم پهلوی قیام کردند.

بی تردید، شکل گیری، رشد و پیروزی انقلاب اسلامی مرهون اهتمام بی وقفه و همه جانبه جریان های مذهبی است که به رهبری حضرت آیت الله العظمی امام خمینی (ره) در 22 بهمن 1357 به منصه ظهور رسید.

این انقلاب ثمره یک دوره طولانی مبارزه روحانیون، اندیشمندان و علمای اسلامی و مردم قهرمانی است که سلطه اجنبی و حکومت جور پهلوی بر ایران را تحمل نکردند و درصدد براندازی آن و مشروعیت نهضت امام خمینی (ره) برآمدند.

پیش از انقلاب استان پهناور سیستان و بلوچستان تبعیدگاه برخی روحانیون، علما و افراد مبارز بود.

این علما با بهره جستن از فضای انقلابی و ارتباط با برخی روحانیون برجسته و نیروهای مسلمان انقلابی شیعه و سنی سیستان و بلوچستان، زمینه رشد فکری و آگاهسازی جوانان و مردم را از فضای کفرآمیز و جور حکومت جبار شاهنشاهی فراهم می کردند.

بر اساس اسناد موجود، 'حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، آیت الله طالقانی، آیت الله ناصر مکارم شیرازی، حجت الاسلام والمسلمین حجتی کرمانی و فاضل هرندی' از جمله علمای مبارزی بودند که در مدت زمان تبعیدشان در سیستان و بلوچستان با ایراد سخنرانی و دیگر فعالیت های دینی و سیاسی، جوانان و سایر گروههای مردمی این استان را از اوضاع کشور و وضعیت رژیم شاهنشاهی آگاه می کردند.

علمای شیعه و سنی استان نیز بویژه 'آیت الله کفعمی، حجت الاسلام و المسلمین سید محمد تقی حسینی طباطبایی و مولوی عبدالعزیز ملازاده و شماری دیگر از روحانیون منطقه' با ارتباط و هماهنگی رهبر کبیر انقلاب اسلامی و سایر انقلابیون در آگاهی مردم از وقایع کشور و برپایی تظاهرات نقش مهمی ایفا کردند.

با اوج گیری انقلاب رفته رفته تظاهرات مردمی و مبارزات علنی انقلابیون در این استان نیز شکل گرفت و به لایه های مختلف اجتماع سرایت کرد.

مبارزات علنی مردم سیستان و بلوچستان بویژه در شهرهای زاهدان و زابل از اواخر سال 56 و اوایل 57 با برگزاری تظاهرات و تعطیلی برخی اماکن کسب و اعتصاب کارکنان بعضی از ادارات آغاز شد و با شدت گرفتن راهپیمایی های اعتراض آمیز در سایر نقاط کشور، در این منطقه نیز جوش و خروش انقلابی در حال اوج گیری بود.

اغلب مراکز آموزشی بویژه دانشگاه سیستان و بلوچستان، مدارس، ادارات و اماکن کسب به حالت تعطیل در آمده بود و مردم با شرکت در تظاهرات متعدد، آزادی زندانیان سیاسی و لغو حکومت نظامی در شهرهای بزرگ را خواستار شدند.

شهر زاهدان بویژه مساجد 'جامع و امام زمان (عج)' در سال های 56 و 57 مهمترین مرکز تجمع مردم و محل تشکیل هسته اصلی مبارزه علیه رژیم غاصب پهلوی بود.

از اوایل مهر ماه سال 1357 مبارزات اقشار مختلف مردم استان از جمله دانشجویان، کارگران، کارکنان برخی ادارات و دانش آموزان متاثر از رویدادها و حوادث قم و تهران و سایر شهرهای کشور، با اعتصابات مختلف و گسترده و تظاهرات آرام و گاه توفنده، در برابر ضربات چماقداران رژیم پهلوی مقاومت کردند تا همبستگی خود را با مردم سایر شهرهای کشور در سرنگونی رژیم غاصب اعلام کنند.

با شدت گرفتن تظاهرات و اعتراضات مردمی در زاهدان، عمال رژیم شاه با اجیر کردن شمار زیادی چماقدار و انتقال آنان از برخی مناطق دور و نزدیک، اذیت و آزار انقلابیون و ضرب و جرح مردم و چپاول اموال کسبه را آغاز کردند.

به گفته یکی از نیروهای انقلابی زاهدان؛ در یکی از روزهای محرم سال 57 هنگام تظاهرات جمع زیادی از مردم زاهدان، عده ای که اطراف جمعیت پراکنده بودند ناگهان اقدام به پرتاب سنگ به سوی جمعیت کردند که با ادامه سنگ اندازی، گروهی از جوانان از صفوف راهپیمایان در صدد مقابله برآمدند و در نتیجه ماموران انتظامی مجبور به مداخله شدند و با پرتاب گاز اشک آور از ایجاد برخورد ممانعت کردند.

'نوروز علی سراوانی' افزود: اواسط بهمن ماه همان سال، حدود پنج هزار نفر از مردم زاهدان پس از اجتماع در مسجد جامع دست به راهپیمایی زده و به سمت مسجد امام زمان (عج) حرکت کردند.

وی اضافه کرد: هنگامی که یکی از روحانیون اعزامی از قم در این مکان در حال سخنرانی بود، یکی از جوانان زاهدانی که نگران به نظر می رسید وارد مسجد شد و اعلام کرد عده ای چماقدار به مسجد جامع حمله کرده و شیشه ها را شکسته و پارچه نوشته ها و تصاویر را پاره کرده و در حال حرکت به سمت مسجد امام زمان (عج) هستند.

سراوانی اظهار داشت: شماری از جوانان انقلابی برای مقابله با چماقداران عازم مسجد جامع شدند که در کوچه حافظ با آنان درگیر شده و تعدادی از دو طرف زخمی و با دخالت پلیس متفرق شدند.

بر اساس اظهارات مادر شهید 'رزمجو مقدم'؛ 17 بهمن ماه روز خونین زاهدان بود و صدای شعارهای راهپیمایان و تیراندازی عمال رژیم از 8صبح تا ساعت 14همان روز ادامه داشت و بالگردها تا غروب در آسمان پرواز می کردند.

فرزند وی نیز جزو یکی از این راهپیمایان بود که توسط عمال رژیم در همان روز به شهادت رسید و نامش به عنوان یکی از نخستین شهدای انقلاب اسلامی در تاریخ مبارزات انقلابی مردم سیستان و بلوچستان ثبت شد.

مادر شهید رزمجو مقدم به نقل از یکی از شاهدان حادثه این روز به یادماندنی گفت:

این راهپیمایی که ابتدا با آرامش انجام گرفت، پس از مدت کوتاهی با حمله عده ای از افراد ناشناس چماق به دست به خشونت گرایید و گروهی که خود را موافق رژیم اعلام می کردند با پرتاب سنگ به سمت راهپیمایان آغازگر برخوردهای بعدی شدند.

راهپیمایان پس از این واقعه هر کدام با سنگ و چوب های بلند و وسیله های فلزی مسلح شدند و در تقاطع خیابان های 'آزادی و امام خمینی(ره)' فعلی، یک دستگاه وانت بار حامل چماقداران و عمال رژیم که قصد حمله به مردم را داشت، مورد هجوم راهپیمایان قرار گرفت و به آتش کشیده شد.

صدای بالگرد و تیراندازی فضای شهر را پر کرده بود و در حالی که جمعیت الله اکبرگویان به راهپیمایی خود ادامه دادند، عده ای از راهپیمایان به سمت چهارراه دیگری در مجاورت این چهارراه به حرکت درآمدند.

ناگهان یک دستگاه وانت حامل تعدادی چماق به دست با سرعت زیاد وارد صفوف جمعیت شد و تعدادی از راهپیمایان را بسختی مجروح کرد.

زد و خورد بین راهپیمایان و عمال رژیم شدت گرفت و صدای تیراندازی هر لحظه بیشتر می شد تا اینکه تعدادی از جوانان انقلابی که بشدت خشمناک شده بودند، با چند نفر از نوکران اجیر شده رژیم شاه درگیر شدند که در نتیجه تعدادی زیادی زخمی شدند.

بر اساس اسناد موجود، در هفدهم بهمن 57، خون پاک دو نفر از جوانان غیور شهر زاهدان

به نامهای 'تیمور مرادقلی و محمدرضا رزمجو مقدم' به عنوان نخستین شهدای انقلاب اسلامی در زاهدان بر زمین ریخته شد و به خیل شهدا پیوستند.

همچنین یکی دیگر از جوانان انقلابی به نام 'نعمت الله کمشکی' که در این درگیری بشدت مجروح و به بیمارستان منتقل شده بود در نیمه شب 22 بهمن ماه همان سال، به دو یار شهیدش پیوست و این روز بزرگ به نقطه عطفی در تاریخ مبارزات مردم این شهر علیه رژیم پهلوی تبدیل شد.

در لحظه پرشکوهی که رادیو صدای ایران، آغاز پیروزی انقلاب را در 22 بهمن ماه سال 1357 با اعلام همبستگی ارتش به نیروهای مبارز و مجاهد ملت ایران اعلام کرد، شور و هیجان غیرقابل وصفی، مردم منتظر و نگران زاهدان را در برگرفت.

'محمود خواجه محمودی' یکی از شاهدان عینی این روز می گوید: در آن لحظه به یادماندنی که با پیروزی انقلاب، رایحه دلپذیر آزادی در سراسر ایران پیچید، مردم زاهدان نیز یکپارچه و به هم پیوسته به خیابان ها ریختند و با شادی و شعفی که در نوع خود بی نظیر بود، این پیروزی بزرگ را به یکدیگر تبریک گفتند.

وی می افزاید: از ساعات بعد از ظهر همان روز گروه گروه از طبقات مختلف مردم مقابل مسجد جامع اجتماع کردند و با توزیع نقل و شیرینی این پیروزی غرور آفرین را به یکدیگر تبریک می گفتند.

یکی دیگر از مردم انقلابی زاهدان گفت: همزمان با آغاز بهار آزادی در روز 22 بهمن 57، آسمان زاهدان نیز اشک شوق بارید و باران رحمت الهی را بر مردم نازل کرد.

'ناصر گرگیچ' اظهار داشت: در شامگاه 22 بهمن تا پاسی از شب به همراه تعداد زیادی از مردم زاهدان در میدان مجسمه که از همان زمان به میدان آزادی تغییر نام یافت، مجسمه شاه را با استفاده از دو دستگاه تراکتور و یک دستگاه خودرو بلیزر و دستگاه برش برقی بر زمین انداخته و در گوشه خیابان رها کردیم.

وی افزود: در روز 23 بهمن مجسمه شاه بوسیله یک دستگاه کامیون در خیابانها کشیده می شد و کودکان بر روی آن سوار شده و مرگ بر شاه فریاد می زدند.

او ادامه داد: نظیر این جشن و پایکوبی در شهرهای دیگر استان نیز برگزار شد و تا چند روز بعد نیز مردم شیرینی و شکلات پخش می کردند و این پیروزی را به یکدیگر تبریک می گفتند.

عباس سرحدی یکی دیگر از مردم زاهدان گفت: شاد ترین لحظات به یاد ماندنی روزهای نخست پیروزی انقلاب، آزادی همافران هوانیروز بود که توسط رژیم شاه در پادگان خاش زندانی بودند.

وی افزود: در این روز بسیاری از مردم زاهدان سوار بر خودرو، موتورسیکلت، دو چرخه و حتی پیاده به سمت خاش حرکت کردند و بالاتر از کلاته رزاق زاده (پارک ملت فعلی) از همافران استقبال گرمی به عمل آوردند.

شماری از همافران انقلابی که به ظلم و ستم رژیم پهلوی اعتراض کرده و به خیل مردم انقلابی پیوسته بودند توسط عمال رژیم شاه دستگیر و به پادگان خاش انتقال یافته و در این مکان زندانی بودند که با پیروزی انقلاب توسط مردم آزاد شدند.

گرگیچ گفت: جمعیت استقبال کننده به حدی خوشحال بودند که وقتی چند خودرو با یکدیگر تصادف کردند رانندگان آنها خودروهای خود را به کنار جاده کشیده و با شادمانی فریاد می زدند جان و مالم فدای امام خمینی (ره) و با پای پیاده به استقبال همافران رفتند .

Copyright © 2011 Andishe Velayat